વસંતટહુકો

પિંજરમાં કેદ થયેલું પંખી
અકળાય છે જરૂર.
પણ
પંખી ધરબાઈ જતું નથી
એ અકળામણથી.

એ તો
રહે છે ટહુકતું
અકળામણને ખંખેરી નાંખીને.

એ જાણે છે
પિંજર અટકાવી નહીં શકે
વસંતબહારને ...


-- ચંદ્રેશ ઠાકોર
નોર્થવિલ, મીશીગન

મા

સિંદૂરડબ્બી હાથે લેતા, કંકણ પ્રીતનાં રણકે
કાજળ આંજી રાજી રાજી, વેણી રૂપની ઓઢે.

ગુંજી રહે હાલરડું મીઠ્ઠું એ જેવી દોરને અડકે
વ્હાલ જતનનું પીએ બરોબર એમ એ માથું પકડે.

ઝીલી અધ્ધર જીવનો ટૂકડો
બન્ને હાથે જકડે,
અરધાં પરધાં પગલાં નાનાં
આંગળી હેતે પકડે.

માથું ખોળે, માથું નમતું, આશિષ નિત્યે ટપકે
નાની વાતે ગજગજ છાતી, ના ઓવારણાં અટકે.

દીકરી કો'દી ભારે પગલે
એ સપને નીંદર છટકે,
સાડીછેડો છાનો નીતરે
જ્યાં રામણદીવો પકડે.

દીકરો વ્હાલો રૂપરૂપાળો, રાઈ-મીઠે ના અટકે
ઘરની લક્ષ્મી આંગણ લાવી સોંપવા ઝૂમખો પકડે.

પેઢી નવતર ખોળો ખૂંદે, બસ, વ્હાલે વ્યાજ વસૂલે
કાળું ટપકું ગાલે ભરતી કનૈયો હસતી હસતી પોંખે.

મણકા-માળા, રટતી રટતી, ફરીફરીને પકડે
શ્રદ્ધાપથ્થર ધોવા રોજ્જે જળકળશને પકડે
લખલૂટ પામી આભાર તારો, કહેતી દીવો પકડે
ના ફિકર હવે રામધૂનની, ફરી મણકો એ પકડે ...


-- ચંદ્રેશ ઠાકોર
નોર્થવિલ, મીશીગન

વસંતપક્ષી

કો'ક ટપાલીએ શીખવેલા પાઠ
આ વસંતપક્ષીને કોઠે પડી ગયા લાગે છેઃ
મારું સરનામું એ ભૂલતું જ નથી,
વર્ષોથી . . .

---

ડાળી પર નિરાંત લેતું વસંતપક્ષી
જોયા કરે છે મને
ટગરટગર, વિસ્મય કરતું ઃ
આખો શિયાળો, મારા ટહુકા વાગોળતો
આ માણસ હજી અહીં જ બેઠો રહ્યો છે?!
બસ, મારાં વસંતવધામણીનાં ગીતની આશામાં?

---

હોડમાં ઊતર્યો વસંતટહૂકો
વસંતકૂંપળની સામે.
મહેફિલ જામી,
નવએંધાણે
ઉમ્મર ઓગળી જાણે!


--- ચંદ્રેશ ઠાકોર
નોર્થવિલ, મીશીગન